Wilgotność względna jest to procentowy stosunek, który opisuje jako mocno powietrze jest nasycone i jak daleko dany stan powietrza znajduje się od linii nasycenia.

Definicja:
Mówiąc o wilgotności rozróżnia się wilgotność względną i wilgotność bezwzględną. W różnych zakresach temperatur powietrze może absorbować różne ilości pary wodnej. Obowiązuje przy tym zasada, że im wyższa jest temperatura, tym więcej pary wodnej może zaabsorbować powietrze. Dodatkowo dla każdej temperatury istnieje taki punkt, w którym powietrze nie może przyjąć więcej pary wodnej. Ten punkt nosi nazwę punktu nasycenia lub punktu rosy. W tym momencie zaczyna się tworzyć kondensat. W odróżnieniu do wilgotności względnej wilgotność bezwzględna opisuje dokładną ilość pary wodnej zawartej w powietrzu, którą wyraża się w gramach wody na kilogram powietrza. (g/kg)

Objaśnienie wilgotności względnej:
Podczas ogrzewania obserwuje się spadek wilgotności względnej, to jednak wilgotność bezwzględna pozostaje na tym samym poziomie. Prawidłowa wilgotność powietrza i zależne od niej czyste higieniczne powietrze są niezbędne dla ludzi, zwierząt, roślin i materiałów, w działalności badawczo-rozwojowej, w produkcji, w składowaniu i przechowywaniu.

Komfort
Osuszone powietrze ma tendencję do absorbowania pary wodnej i pobiera ją z otoczenia, a także od znajdujących się tam osób. Prowadzi to do dolegliwości, takich jak swędzenie skóry, uczucie pieczenia oczu, bólów głowy i zmęczenia. Optymalne parametry powietrza dla poczucia komfortu powinny zawierać się zakresie między 21°C a 22°C i wilgotności względnej między 40% a 60%.

Przykład:
W naczyniu szklanym znajduje się powietrze o temperaturze 20°C. Zawiera ono 10 gramów wody na kilogram powietrza, a wilgotność względna wynosi 70%. Wiadomo już, że powietrze w tym stanie jest bardzo wilgotne i może jeszcze przyjąć tylko 30% pary wodnej. Można jeszcze zauważyć, że powietrze osiągnie linię punktu rosy, gdyby wilgotność bezwzględna została podwyższona o 5 gramów wody na kilogram powietrza. Ponadto powietrze osiągnęłoby linię punktu rosy także po schłodzeniu o co najmniej 6°C. Jeżeli do naczynia zostałaby dodana teraz para wodna, tak że wilgotność osiągnęłaby poziom 15 gramów wody na kilogram powietrza, wówczas w naczyniu wytworzyłaby się mgła oraz kondensat. Z drugiej strony powietrze osiągnęłoby również linię nasycenia, tworząc mgłę i kondensat, po obniżeniu temperatury o 6°C.

Ochrona zdrowia
Przy wilgotności względnej poniżej 30%, wskutek ogrzewania pomieszczeń zimą, występują często objawy odwodnienia wśród ludzi. Wyschnięte śluzówki nie są wtedy w stanie szybko zatrzymać kurzu, zanieczyszczeń i zarazków chorobotwórczych, które przedostają się do dróg oddechowych. Ze względu na ich zdolność do długotrwałego przebywania w układzie oddechowym rośnie niebezpieczeństwo infekcji dróg oddechowych. Typowymi objawami są wtedy kaszel, zapalenie oskrzeli, katar i zapalenie zatok. W optymalnych warunkach między 40% a 60% wilgotności względnej ryzyko infekcji wywoływanych przez niepożądane mikroorganizmy oraz wystąpienie objawów choroby jest minimalne.
Wilgotność względna poniżej 35% jest sprzyjająca tworzeniu się kurzu z wyschniętej odzieży, dywanów, mebli itp. Kurz nagromadzony na grzejnikach, ulegając rozkładowi termicznemu, wydziela amoniak i inne gazy, które dodatkowo podrażniają organy oddechowe. Dodatkowo wszelkiego rodzaju tworzywa sztuczne ładują się elektrycznie w suchym powietrzu i zbierają drobiny kurzu.
Suche śluzówki górnych dróg oddechowych nie pełnią prawidłowo swojej funkcji ochronnej (+objaśnienie działania mechanizmu ochronnego śluzówek).
Przy zbyt wysokiej wilgotności powietrza powyżej 70% w miejscach o niższej temperaturze może gromadzić się wilgoć. Wtedy jest prawdopodobne, że rzeczy w pomieszczeniu wykonane z materiałów organicznych, mogą wydzielać przykre zapachy od grzybów pleśniowych lub zgnilizny. Ponadto mogą wystąpić szkody budowlane lub materiałowe. (np. powstawanie pleśni na mostkach cieplnych).

Materiały higroskopijne / przemysł
Wszystkie materiały higroskopijne dążą do równowagi. Dlatego materiał higroskopijny pozostający przez pewien czas w kontakcie z wilgotnym powietrzem powraca do stanu równowagi, w którym wchłania lub oddaje wodę do otoczenia. Duża część materiałów w naszym otoczeniu zawiera wodę w większych lub mniejszych ilościach. Materiały higroskopijne charakteryzują się tym, że ilość wody, jaką zawierają, zależy od wilgotności powietrza w ich otoczeniu.